Wat is Acceptanance en Commitment Therapie
Vanuit het perspectief van ACT is het emotionele lijden geen uiting van psychopathologie. Juist de pogingen om invloed uit te oefenen op de in wezen onbeheersbare emotionele en cognitieve processen worden gezien als oorzaak van psychopathologie.
Gedachtenonderdrukking, ‘positief denken’, analyseren van gedachten en het zoeken naar verklaringen en oorzaken, lijken logische strategieën om psychische klachten te bestrijden. Deze pogingen tot beheersing en controle dreigen er echter juist toe te leiden dat klachten allesbepalend worden.
Gedrag (en therapie) komen dan immers vooral in het teken te staan van experiëntiële vermijding. Het doel van ACT is niet symptoombestrijding, maar het aanvaarden en onderkennen van de eigen beleving zoals ze is, nl. een reactie op de werkelijkheid en niet een weergave van de werkelijkheid. In het gedrag staat vervolgens de commitment aan waarden centraal, en het volbrengen daarvan ondanks de aversieve reacties en belevingen die daar onvermijdelijk mee gepaard gaan. Doel van ACT is het vergroten van de psychologische flexibiliteit. Vanuit deze flexibiliteit wordt het vervolgens mogelijk om gedrag te richten op de zaken die iemand werkelijk van belang en van waarde acht.
ACT begint langzaam maar zeker ook in Nederland meer belangstelling te krijgen. Bij veel therapeuten blijkt ACT een snaar van enthousiasme en inspiratie te raken, o.a. door de onorthodoxe grondregels, het gericht zijn op het hier-en-nu, en de speelse ervaringsgerichte technieken. Werken met ACT is prikkelend en uitdagend. Het is echter ook een moeilijke en soms verwarrende weg. ACT gaat niet alleen over de cliënt, maar ook over de therapeut. Het gaat niet alleen om een verzameling therapeutische technieken, maar ook om een persoonlijk ontwikkelingsproces.
Zowel in Nederland als wereldwijd lopen er talloze studies naar de effectiviteit en de werkzame bestanddelen bij verschillende toepassingsgebieden. ACT is inmiddels onderzocht en toegepast bij o.a. de behandeling van angst, depressie, psychose, trauma, werkgerelateerde problematiek, verslaving en chronische pijn.
